تعریف پروتکل
پروتکل مجموعه ی قوانینی نرم افزاری است که رعایت آن ها باعث بهره برداری از امکانات سخت افزاری و برقراری سرویس در شبکه می شود . پروتکل يکی از عناصر مهم در ايجاد زير ساخت منطقی در يک شبکه کامپيوتری محسوب می گردد. کامپيوترهای موجود در شبکه بر اساس پروتکل تعريف شده قادر به ايجاد ارتباط با يکديگر خواهند بود. پروتکل مشتمل بر مجموعه ای از قوانين و يا شامل مجموعه ای از روتين های استاندارد بوده که عناصر موجود در شبکه از آنان برای ارسال اطلاعات استفاده می کنند.
یک پروتکل شبکه, زبانی است که سیستم ها از آن استفاده می کنند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. وقتی که
دو سیستم بخواهند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، برای این منظور زبان مشابهی (یا پروتکل) لازم است.
بگذارید به یک مسئله در مقوله ارتباطات بپردازیم که هنگام رویارویی دو نفر رخ می دهد، یعنی این دو فرد می خواهند با یکدیگر صحبت کنند ولی زبان آنها متفاوت است. یا اینکه در تعطیلات تابستانی خود به کشور خارجی سفر کرده اید و در رستورانی که غذای آماده سرویس می دهد لحظه ای برای سفارش غذا توقف می کنید. موقع سفارش غذای مورد علاقه خود، نیاز است با زبان فرد سفارش گیرنده غذا آشنایی داشته باشید. اگر شما به زبان انگلیسی صحبت کنید و گارسون به زبان فرانسه، با وجود اینکه سفارش خود را می دهید لیکن وی خواسته شما را نمی فهمد. این مسئله در شبکه زمانی که در سیستم از دو پروتکل کاملاً متفاوت استفاده می کنند، رخ می دهد؛ گفتگو انجام می شود ولی ارتباطی صورت نمی پذیرد. اولین مرحله در شبکه سازی اطمینان از این موضوع است که پروتکل واحد در دو سیستمی که می خواهند با هم ارتباط برقرار کنند، نصب شده باشد.
پروتکل مجموعه ای از قوانین است که باعث ایجاد ارتباط موثر میشود. ما هر روزه با پروتکلها سروکار داریم. برای مثال، شما برای خرید یک وسیله خانگی بوسیله چک، ابتدا در مورد قیمت با
فروشنده صحبت میکنید. سپس چک می نویسید که شامل اطلاعاتی مانند نام و تاریخ و مبلغ چک است. فروشنده چک را گرفته و وسیله را به شما تحویل میدهد. شبکه های کامپیوتری به پروتکل های مختلفی برای کارکرد نیاز دارند. این پروتکل ها صریح و دارای چارچوب مشخص میباشند. کارت های شبکه باید بدانند که چگونه با کارت های دیگر شبکه ارتباط برقرار کنند تا بتوانند اطلاعات تبادل کنند، سیستم عامل نیز باید طرز ارتباط با کارت های شبکه را جهت ارسال و دریافت داده ها بداند و سرانجام برنامه های کاربردی نیز باید باید نحوه تبادل اطلاعات با سیستم عامل را بدانند تا بتوانند برای مثال به فایلهای روی سرویس دهنده فایل دسترسی پیدا کنند.
پروتکل ها در انواع مختلفی وجود دارند. در پایین ترین سطح، پروتکل ها دقیقاً تعریف میکنند که چه نوع سیگنال های الکتریکی مولد 1 و چه نوع آنها مولد 0 میباشند. در بالاترین سطح، پروتکل این امکان را به کاربر کامپیوتر میدهد تا پیغامی را از طریق پست الکترونیکی به دوست خود در آن سوی دنیا ارسال کند.
شناخت استاندارد ها
یک استاندارد، توافقی بر اساس یک پروتکل است. در روزهای آغازین شبکه های کامپیوتری، هر سازنده کامپیوتر پروتکل های شبکه بندی مختص خود را ایجاد میکرد. در نتیجه، امکان ترکیب قطعات از سازندگان مختلف در یک شبکه وجود نداشت. بنابراین استاندارد ها بوجود آمدند. استاندارد ها پروتکل های تعریف شده در مقیاس صنعتی هستند که به یک سازنده خاص محدود نمیشوند. با پروتکلهای استاندارد، میتوانید قطعات ساخت سازندگان مختلف را با همخوانی کامل استفاده کنید. تا زمانی که قطعه ای از استاندارد های خاص پیروی کند، میتواند درون شبکه قرار گرفته و کار کند.
سازمانهای بسیاری در رابطه تهیه استاندارد های شبکه بندی فعالیت میکنند که پنج سازمان از مهمترین سازمانهای استاندارد سازی را معرفی میکنیم :
1.( انستیتوی استانداردهای ملی امریکا : (ANSI : سازمان رسمی استانداردها در ایالات متحده.
2.( انستیتوی مهندسی الکتریک و الکترونیک : (IEEE : سازمانی بین المللی که چندین استاندارد کلیدی شبکه را منتشر کرده است. استاندارد رسمی برای سیستم شبکه بندی اترنت که بطور رسمی 802.3 IEEE نام گرفته است، از این جمله میباشد.
3. (سازمان بین المللی استاندارد سازی : (ISO: تشکیلاتی متشکل از بیش از 100 سازمان استانداردسازی از سطح جهان.
4. (نیروی کاری مهندسی اینترنت : (IETF : سازمانی که مسئول پروتکلهای کاربردی اینترنت میباشد.
5.( کنسرسیوم وب : (W3C: سازمانی بین المللی که کنترل کننده ایجاد و توسعه استاندارد های وب است.
جدول زیرلیستی از وب سایت های هریک از این سازمانهای استانداردسازی را ارائه میکند :
ANSI www.ansi.org
IEEE www.ieee.org
ISO www.iso.org
IETF www.ietf.org
W3C www.w3c.org
پروتکل ها و استاندارد هاي شبکه باعث بکار افتادن اجزاي شبکه در کنار هم میشوند. پروتکل
ها این امکان را فراهم میکنند تا اجزاي مختلف شبکه با هم ارتباط برقرار کنند. استاندارد ها نیز باعث
میشوند تا اجزاي شبکه اي که توسط سازندگان مختلف ساخته شده اند، با هم بخوبی کار کنند.
سه پروتکل مهم که در محیط های شبکه سازی استفاده می شود؛ عبارتند از:
NetBEUI (NetBIOS)a
IPX / SPX
TCP / IP
Net BEUI.1
NetBEUI یا NetBIOS Enhanced User Interface
رابط کاربری توسعه یافته سیستم ورودی / خروجی اساسی شبکه، پروتکل انتقالی است که توسط شرکت IBM (ماشین های اداری تجاری بین المللی) طراحی و ساخته شده اما شرکت مایکروسافت آن را به منظور استفاده در نسخه های اولیه ویندوز DOS اخذ کرد. با توجه به مسیر ناپذیر بودن پروتکل Net BEUI این پروتکل در شبکه های کوچک متداول بود. پروتکل مسیرناپذیر پروتکلی است که داده ها را ارسال می نماید ولی داده های مزبور نمی تواند از یک مسیریاب عبور کند تا خود را به شبکه های دیگر برساند. لذا ارتباطات فقط به شبکه داخلی محدود می شود و به سبب مسیرناپذیر بودن Net BEUI کاربرد آن در شبکه های امروزی به طور بارزی محدود شده است.
پروتکل Net BEUI ابتدا در شبکه هایی که شبکه ی داخلی (LAN) را مدیریت می کردند اجرا شد و در شبکه های کوچک تر مایکروسافت که از ویندوزهای 3.11 ، ویندوز 95 و ویندوز 98 استفاده می کردند پرطرفدارتر بود. این پروتکل تا حد زیادی کارآمد است و پروتکلی ساده با کمترین بار اضافی می باشد و دلیل آن نیز در قابلیت آن در مسیردهی بسته های داده هاست. یکی از مزیت های مهم آن سهولت در نصب و پیکربندی آن می باشد. جهت آغاز کار به پیکربندی چندانی نیاز ندارد - شما پروتکل را نصب و یک نام رایانه ای منحصر به فرد تعیین می کنید و به همین سادگی پروتکل آغاز به کار می کند.
Net BIOS چیست؟
Net BIOS هم قرین Net BEUI (مخفف سیستم ورودی / خروجی اساسی شبکه) است که هنگام برقراری ارتباط با سیستم های شبکه توأمان کار می کنند. سیستم ورودی / خروجی اساسی شبکه (Net BIOS) یک رابط برنامه ریزی کاربردی است که برای فراخوانی سیستم های دور دست استفاده می شود. با نصب پروتکل Net BEUI پروتکل سیستم ورودی / خروجی اساسی شبکه نیز در بطن آن قرار دارد و از نظر کارکرد، Net BEUI در مدیریت اجلاس به Net BIOS تکیه می کند. همچنین Net BIOS به عنوان مسیر پروتکل مسیر ناپذیر، قابل نصب با سایر پروتکل های مسیرپذیر نظیر IPX/SPX یا TCP/IP می باشد، همین امر امکان جابجایی ترافیک Net BIOS را در امتداد شبکه ها فراهم می سازد. این پروتکل دارای دو حالت ارتباطی است:
حالت جلسه: از این حالت در ارتباطات ارتباط گرا استفاده می شود و در چارچوب آن، Net BIOS مسئول ایجاد جلسه ای با سیستم هدف است و در این حالت، جلسه کنترل می شود تا خطاهای احتمالی وجود در فرایند انتقال را یافته و با انتقال دوباره داده های اشتباه یا خراب، خطاها را رفع کند.
حالت دیتاگرام: این حالت در ارتباطات بدون اتصال که نیازی به یک جلسه نیست استفاده می شود همچنین از این حالت برای پخش پروتکل Net BIOS بهره برداری می شود. حالت دیتاگرام از پایش خطا و سرویس های اصلاح خطا که در مقابل برنامه کاربردی استفاده کننده از پروتکل Net BIOS پاسخ پذیر نیستند، پشتیبانی نمی کنند.
نکته اول:
Net BIOS یک پروتکل جلسه است در حالی که Net BEUI یک پروتکل انتقال می باشد.
نکته دوم:
سایر پروتکل ها، نظیر TCP/IP به خوبی از این پروتکل استفاده می کنند.
از آنجا که Net BIOS پروتکل انتقال نیست خود از مسیریابی پشتیبانی نمی کنند، بلکه برای این منظور به یکی از 3 پروتکل انتقال TCP/IP ، IPX/SPX یا Net BEUI تکیه می کند.
نکته سوم:
نام رایانه ای Net BIOS نباید در شبکه داخلی (LAN) تکراری باشد.
پروتکل NetBEUI از یک نام NetBIOS شانزده بیتی استفاده می نماید .
NetBEUI کم و بیش با IP و IPX فرق می کند.تفاوت اصلی در این است که نمی تواند بسته ها را بین شبکه ها مسیردهی کند.بنابراین نمیتوان در شبکه های بزرگ متشکل از چندین شبکه از آن استفاده کرد.
نام گذاری NetBIOS :
NetBIOS یک رابط برنامه نویسی است که برنامه های کاربردی از آن برای ارتباط با سخت افزار شبکه کامپیوتر و خود شبکه استفاده می کنند . NetBIOS برای شناسایی کامپیوتر های داخل شبکه از نامگذاری مخصوص خود استفاده می کند.
NBF) NetBEUI Frame) :
این پروتکل یک پروتکل چند منظوره می باشد که کامپیوتر ها از آن به چند نیت استفاده می کنند،از جمله آنها ثبت و تحلیل نام های NetBIOS ، برقراری یک نشست بین کامپیوترهای شبکه و انتقال فایل و... همه ی این عملیات توسط یک قالب فریم انجام می شود.
NMP : پروتکلی که سیستم ها از آن برای ثبت و تحلیل نام های NetBIOS موجود در شبکه استفاده می کنند.
UDP : برای تبادل مقدار کم اطلاعات سیستم ها میتوانند از سرویس بدون اتصال UDP استفاده کنند.
DMP : سیستم های NetBEUI از پروتکل DMP برای جمع آوری اطلاعات رد مورد وضعیت سیستم های موجود در شبکه استفاده می کنند.
پروتکل NetBIOS، پروتکل استاندارد شرکت IBM برای توسعه برنامه های کاربردی در شبکه های سازگار با IBM است. این پروتکل، یک پروتکل لایه جلسه یا Session است که به صورت یک واسطه بین دو شبکه عمل می کند. NetBIOS به صورت گسترده ای به عنوان استانداردی برای واسطه های شبکه ها در صنعت پذیرفته شده است. این پروتکل تامیین کننده ابزارهای لازم یک برنامه برای برقراری ارتباط با برنامه های دیگر در شبکه است.
برنامه های مبتنی بر NetBIOS می بايست قبل از ايجاد ارتباط با يک کامپيوتر، نام NetBIOS را به يک IP ترجمه نمايند.( قبل از ايجاد ارتباط نام NetBIOS به IP تبديل خواهد شد.) در برنامه های مبتنی بر WinSock می توان از نام کامپيوتر (Host name) در مقابل IP استفاده کرد. قبل از عرضه ويندوز 2000 تمامی شبکه های کامپيوتری که توسط سيستم های عامل ويندوز پياده سازی می شدند از NetBIOS استفاده می کردند. بهمين دليل در گذشته زمان زيادی صرف ترجمه اسامی می گرديد.
NetBIOS سرواژه عبارت Network Basic Input/Output System می باشد. نت بایوس در واقع در حکم یک (API (Application Programming Interface است که اجازه دسترسی اپلیکیشن هایی که بر روی کامپیوتر های جداگانه فعالیت می کنند را به یک شبکه محلی(LAN) فراهم می کند. در شبکه های کنونی بطور معمول نت بایوس از طریق TCP/IP ( پروتکل NetBIOS over TCP/IP یا NBT) که به هر کامپیوتر داخل شبکه یک نام نت بایوسی (NetBIOS Name) و هم یک IP Address مطابق با نام میزبان (احتمالا متفاوت) ارائه می دهد، اجرا می شود.
نظرات شما عزیزان: